Dit is een groep tabulate koralen met corallieten, die onder

een scherpe hoek aan de buitenzijde van de kolonie uitmonden.

De corallieten zijn deels afgeplat of lijken ietwat samengedrukt.

De openingen aan de buitenzijde van de kolonie zijn daardoor

soms ovaal veelhoekig, elliptisch, sikkel- of spleetvormig. Dit

laatste is met name het geval bij Subalveolites en Coenites.

Alveolites sp. - Zwerfsteen van het Engels Kamp, Groningen. De corallieten monden bij deze soort schuin uit aan het oppervlak uit. Op dwarsdoorsnede lijken de corallieten daardoor enigszins samengedrukt.	Alveolites sp. - Zwerfsteen van het Engels Kamp, Groningen. Van de zijkant gezien valt het schuine verloop van de corallieten op. De tabulae zijn daardoor ogenschijnlijk scheef in de corallieten geplaatst.

Alveolites

Dit is een karakteristiek gebouwde tabulaat. Onder zwerfstenen komen

verschillende soorten/typen? voor. De kolonies van Alveolites zijn

meestal massief, maar incrustrerende (=overkorstend) typen, met

op het kolonieoppervlak onregelmatige uitstulpingen zijn eveneens

bekend. De grof gebouwde typen van Alveolites lijken op dwarsdoorsnede

sterk op gewone favosieten. De corallieten zijn veelhoekig of ietwat

halvemaanvormig.

Alveolites sp. - Zwerfsteen van het Engels Kamp, Groningen.	Alveolites sp. - Zwerfsteen van het Engels Kamp, Groningen. Naast hoekporiën vallen talrijke korte septale naalden op, die op de binnenzijden van de corallietwandjes zijn geplaatst.
Alveolites sp. - Zwerfsteen van het Engels Kamp, Groningen. Dwarsdoorsnede van een klein corallum. Hieraan is goed te zien dat de corallieten schuin aan het oppervlak uitmonden.	Alveolites sp. - detail van de steen hiernaast.

Hét verschil met favosieten is dat de corallieten bij Alveolites schuin

aan het oppervlak van de kolonie uitmonden. In eerste instantie

lijkt het alsof we met een favosiet te maken hebben, waarvan de

corallieten eenzijdig in dezelfde richting zijn samengedrukt. De

gedeformeerde indruk die de corallieten bij Alveolites maken, is

echter een soorteigen kenmerk. Oppervlakkig gezien lijkt de

rangschikking van de corallieten in combinatie met de samengedrukte,

soms ietwat elliptische, doorsneden enigszins op een visschubstructuur.

Alveolites sp. - Zwerfsteen van Haren (Gr.). Bovenaanzicht met in de corallieten veel korte septale naalden.	Alveolites sp. - Zwerfsteen van het Engels Kamp, Groningen. Hoekporiën en septale naalden zijn aan dit geëtste exemplaar goed te zien.

Hoekporiën zijn aanwezig, meestal vormen ze slechts één rij op de

wanden van de corallieten. Septale naalden zijn bij sommige typen klein,

waardoor ze niet opvallen. Bij grover gebouwde alveolieten, vooral bij

typen waarbij de corallieten verdikte wanden bezitten, zijn septale

stekels veel talrijker en ook duidelijker.

Alveolites sp. - Zwerfsteen van Neuenkirchen (Dld.). Door de vele groeionderbrekingen bezit deze koraalkolonie een grof laminaire bouw.

Subalveolites

Dit is een tabulate koraal die veel verzamelaars van noordelijke

kalksteenfossielen niet op het netvlies hebben staan. Toch zijn

zwerfstenen ervan allerminst zeldzaam. Kolonies van Subalveolites

worden in allerlei groottes  gevonden. De meeste vondsten zijn

onregelmatig van vorm: knol- of peervormig, kurkachtig afgeplat of

de kolonies vormen overkorstingen over andere tabulaten of

stromatoporen. Zwerfstenen van Subalveolites hebben veelal een

licht bruingele of geelwitte kleur en bezitten zo’n fijne structuur dat

ze meestal voor stromatoporen gehouden worden (misschien zijn

ze dat ook wel). Pas na het natmaken of na het etsen openbaren

ze hun typische structuur.

Subalveolites sp. - Zwerfsteen van het Engels Kamp, Groningen	Subalveolites sp. - detail van de steen hiernaast.
Subalveolites sp. - detail van dezelfde steen met halvemaanvormige corallietdoorsneden.	Subalveolites sp. - detail van de foto hiernaast.

Subalveolites bezit kleine, zeer smalle, sterk afgeplatte corallieten.

Op doorsnede zijn deze halvemaanvormig, gerekt ovaal of spleetvormig.

In het laatste geval herinneren de kleine, smalle doorsneden aan het

typische vluchtbeeld van meeuwen.

De corallieten van Subalveolites monden onder een scherpe hoek

uit aan het kolonieoppervlak. Dit geeft op overlangse doorsnede een

beeld van zeer dicht opeengelegen, schuin omhooglopende

corallietbuisjes. De corallieten bevatten horizontaal geplaatste tabulae.

Poriën zijn, indien zichtbaar aanwezig in de hoeken van de corallieten

geplaatst.

Subalveolites sp. - Zwerfsteen van het Engels Kamp, Groningen. De massieve kolonies van deze soort lijken in onverweerde toestand sterk op stromatoporen. Door hun zeer fijne structuur zijn ze moeilijk van deze te onderscheiden.	Subalveolites sp. - detail van de steen hiernaast met kleine, halvemaanvormige corallietdoorsneden.
Subalveolites sp. - Zwerfsteen van het Engels Kamp, Groningen.	Subalveolites sp. - detail van de zwerfsateen hiernaast.
Subalveolites sp. - Zwerfsteen van het Engels Kamp, Groningen.	Subalveolites sp. - Zwerfsteen van het Engels Kamp, Groningen.

Coenites

Hoewel bepaald niet zeldzaam is Coenites een van de minst opvallende

tabulate koralen. Dit komt vooral de geringe grootte van de koraaltakken.

Die zijn namelijk 1,5 tot 4 mm dik, met een lengte van ca. 1 tot

maximaal 6 cm. Dat deze soort niet bij de takvormige tabulaten wordt

behandeld komt omdat de corallieten, net als bij bovenstaande soorten,

onder een scherpe hoek aan de buitenzijde van de koraaltakken

uitmonden. De corallietopeningen zijn daardoor smal, spleet- of

sikkelvormig.

Coenites sp. - Zwerfsteen van Groningen. In deze sterk verweerde, mergelige kalksteen zijn talrijke smalle takfragmenten uitgeprepareerd.	Coenites sp. - Zwerfsteen van Groningen.

Coenites is een struikvormig vertakt type tabulate koraal. Complete

kolonies zijn tot dusver - ook ingebed in kalksteen- als zwerfsteen

onbekend. Wel vinden we regelmatig kalkzwerfstenen die vol zitten met

kleinere en grotere takfragmenten. Deze zijn duidelijk ontstaan uit

geërodeerde, uiteengevallen kolonies. De kalkige fragmenten kwamen

te midden van ander kalkig materiaal op de zeebodem terecht, waar het

als rifdebris na verloop van tijd in harde kalksteen veranderde.

Dat Coenites in verzamelaarskringen onbekend is, komt vooral door

het onopvallende uiterlijk en het feit dat men de fragmenten aanziet

voor Silurische bryozoën, want daar lijken ze veel op. Per definitie is

deze groep fossiele organismen voor verzamelaars ‘terra incognita’

bij gebrek aan vergelijkingsmateriaal en geschikte literatuur.

Coenites sp. - Zwerfsteen van Groningen. Uit het grote aantal dwarsdoorsneden valt af te leiden dat we hier met een afgesleten, sterk vertakte kolonie te maken hebben.	Coenites sp. - Zwerfsteen van Groningen. Kalksteen bestaande uit een opeenhoping van korte en langere takfragmenten.
Coenites sp. - Zwerfsteen van Groningen.	Coenites sp. - detail van de steen hiernaast.

De dunne takfragmenten bestaan uit kleine, op doorsnede polygonale

corallieten. Aan overlangse takdoorsneden is te zien dat de corallieten

vanuit het midden van de takken naar de buitenzijde uitstralen. Ze

monden onder een scherpe hoek aan het oppervlak uit. Dit heeft tot

gevolg dat de openingen van de corallieten niet veelhoekig zijn, maar

smalle gebogen groefjes vormen of sikkelvormig of zelfs spleetvormig

zijn. Net als bij sommige typen Subalveolites lijken de corallietopeningen

van Coenites op het vluchtbeeld van vogels.

Poriën en tabulae zijn weliswaar aanwezig, maar zonder loep of

binoculair is daar weinig van te zien. Hetzelfde geldt voor de septale

stekeltjes op de binnenwanden van de corallieten.

Coenites sp. - Zwerfsteen van Groningen.