Stictolietische migmatieten zijn bij zwerfsteenverzamelaars het meest
bekend vanwege de karakteristieke vlekken in het gesteente. Men noemt dit type zwerfsteen ook wel vlekkenmigmatiet. Zelfs
op gidsgesteenteniveau zijn een tweetal migmatieten van dit type
bekend: Stockholmvlekkenkwartsiet en Västervikvlekkengneis. Vooral
deze laatste vormt door zijn kleurig, roodgevlekt voorkomen een
aantrekkelijk en goed herkenbaar gidsgesteente.
 |
 |
| Vlekkengneis of migmatiet met een stictolietische structuur - Zwerfsteen van Hohenfelde, Oostzee (Dld.). | Detail van vorige foto. De vlekken bestaan uit een donkere kern met veel biotiet met daaromheen een lichtkleurige rand die uit kaliveldspaat en kwarts bestaat. |
De vlekkenstructuur komt in migmatieten vrij zelden voor, maar
zwerfstenen van dit type vallen al van een afstand in het oog. De
vlekken bezitten een donkere kern die omgeven zijn door een ring of halo
van lichtkleurige mineralen. De donkere kern bestaat vooral uit
biotiet, cordiriet en andalusiet, met soms enige kwarts en veldspaat
vermengd. Niet zelden vormt hoornblende het donkere mineraal in
de kern, in enkele gevallen is zelfs enig pyroxeen aanwezig. De
lichtgekleurde halo bestaat uit een fijnkorrelig mengsel van kwarts,
kaliveldspaat en plagioklaas, soms ook uit witachtige andalusiet.
 |
 |
|
Vlekkengneis of migmatiet met een stictolietische structuur - Zwerfsteen van Groningen. De stictolietische zone gaat naar boven toe over in graniet. |
Vastervikvlekkengneis of migmatiet met een stictolietische structuur - Zwerfsteen van Ees (Dr.). De oranje vlekken bezitten hier en daar een donkere kern van voornamelijk biotiet. Vlekkengneizen als deze zijn bekende gidsgesteenten uit het kustgebied in Zuidoost-Zweden. |
Hoewel het beeld van een vlekkengneis onder zwerfstenen makkelijk
herkenbaar is, komen ook stictolietische migmatieten voor die ‘moeilijker’
te herkennen zijn. De afzonderlijke vlekken zijn onregelmatiger van
vorm en zijn daarbij ook nog in kleine of grotere, min of meer
aaneengesloten groepen gerangschikt. Deze vlekkengroepen kunnen
vergezeld gaan van of zijn ingebed in onduidelijk begrensde vlekken
en vegen met een granietische of pegmatietische samenstelling.
De paleosoom is in veel gevallen fijnkorrelig gneisachtig. Vaak is de
paleosoom zeer donker, tamelijk dicht en zonder herkenbare structuur.
 |
 |
|
Vlekkengneis of migmatiet met een stictolietische structuur - Zwerfsteen van Horne Naes, Funen (Dk.). De afgebeelde zwerfsteen vertoont een grove vlekkenstructuur die herinneringen oproept aan bepaalde orbiculieten (kogelgesteenten) uit Zuidwest-Finland. Het is echter een van de talrijke structuurtypen van Vastervikvlekkengneis, een gidsgesteente uit Zuidoost-Zweden. |
Migmatiet met een stictolietische structuur - Zwerfsteen van Hubertsberg, Oostzee (Dld.). De vlekken met hun lichtkleurige randen zijn geclusterd en in onregelmatige slierten gerangschikt. |
