In Finland en Zweden heeft men aan natuursteen geen gebrek. Naast migmatietische gneizen en fijnkorrelige diabazen wint men op veel plaatsen graniet. Afhankelijk van vraag, mode en beschikbaarheid opent men voortdurend nieuwe groeves en worden oude gesloten.

In Finland is rapakivigraniet met voorsprong de belangrijkste

natuursteensoort. Bijna 70 % van al het gewonnen gesteente bestaat

uit varianten van dit gesteente. Natuursteenrapakivi’s zijn gelijkmatig ontwikkelde gesteenten

en bezitten aantrekkelijke structuren en kleuren. Niet onbelangrijk is dat

de verschillende variëteiten in grote hoeveelheden te leveren zijn, ook

in grote formaten.

De belangrijkste winplaatsen van rapakivigraniet zijn te vinden in het

Viborg-massief in Zuid-Finland en in het Vehmaa-massief in Zuidwest-Finland.

Vehmaa

In Vehmaa wint men bij Hakkenpää in de buurt van Taivassalo een

fraaie grootkorrelige pyterlitische rapakivigraniet onder de handelsnaam 'Esko Brown'

Het gesteente is sterk porfierisch door de tot 2cm grote

roodbeige ovoïden en meer hoekige kristallen van kaliveldspaat. De

kwartsen zijn druppelvormig en grijs van kleur. Door geringe kleurvariaties

is deze rapakivigraniet minder populair dan die uit het Viborggebied.

Vehmaagraniet, type 'Balmoral Red'. Naast de export van grote massieve steenblokken, vindt in steeds meer groeves de verwerking van het gewonnen natuursteen plaats. De blokken worden in platen gezaagd en als gereed product (= gepolijst) over de hele wereld geëxporteerd.

In hetzelfde gebied wint men een bleekrode gelijkkorrelige graniet. Het

zwaartepunt van de exploitatie ligt in het oosten van het massief, bij

de plaats Uhlu. Twee typen zijn van belang: 'Balmoral Red fine grained' en 'Balmoral Red course grained'. Beide graniettypen past men veel toe

in en aan gebouwen. Ook maakt men er op grote schaal grafstenen,

aanrechten en tegelvloeren van. In Nederland worden deze variëteiten 

veel toegepast.

Vehmaagraniet, type 'Balmoral Red fine grained'.	Vehmaagraniet, type 'Balmoral Red course grained'.

Viborg

In het Viborggebied exploiteert men een aantal verschillende rapakivigranieten. Het

bekendst is wel het type ‘Baltic Brown’, een bleekbruine tot bruinrode 

variëteit van viborgiet. De belangrijkste winplaatsen liggen bij Ylämaa, niet ver van de

Russische grens.

Viborgiet, type 'Baltic Brown'. Het gesteente wordt in grote massieve blokken geëxporteerd en veelal pas in het land van bestemming met grote diamantzaagmachines in platen gezaagd en vervolgens verwerkt.	Viborgiet, type 'Baltic Brown'. Afhankelijk van de winningslocatie varieert 'Baltic Brown' enigszins van kleur. Op de foto hierboven zijn twee verschillende steenplaten gefotografeerd om het kleurverschil aan te geven. In de natuursteenhandel maakt men altijd een voorbehoud wat betreft het kleurechtheid van het type.

Uit dezelfde omgeving komt ook een donker grijsgroen

gekleurde pyterlitische viborgiet die bekend staat onder de handelsnaam 'Baltic green'.

De kaliveldspaatovoïden zijn 1,5-5cm groot. Het gesteente

dankt zijn kleur aan fijn verdeelde, uiterst kleine kristallen van hoornblende.

Het gesteente wordt gewonnen bij Raippo zuidelijk van Lapeenranta, niet

ver van de Russische grens. Men past het gesteente vanwegen zijn ingetogen kleur vooral toe in

grafmonumenten.

Viborgiet, type 'Baltic Brown'. Dit is een van de talrijke kleurvarianten die onder dezelfde naam over de hele wereld geëxporteerd worden.  Modeverschijnselen in de natuursteenwereld  maken dat dit gesteente de laatste jaren minder populair is geworden.	Viborgiet, type 'Baltic Green'. Dit sombergroen gekleurde gesteente wordt met name toegepast in grafmonumenten. Onder de verschillende rapakivigesteenten die als natuursteen gewonnen worden wordt deze variëteit het minst verhandeld.

Elders in het Viborggebied wint men op verschillende plaatsen grootkorrelige

pyterlitische rapakivigranieten. Ze worden verhandeld onder de

handelsnamen 'Carmen Red', 'Eagle Red', Baltic Red' en 'Karelia Red'. 

Pyterliet, type 'Carmen Red'.	Pyterliet, type 'Eagle Red'.
Pyterliet, type 'Baltic Red'.	Pyterliet, type 'Karelia Red'.

'Carmen Red' is van deze vier ondersoorten ongetwijfeld de mooiste pyterliet. Het

gesteente is fraai dieprood van kleur. Opvallend zijn de 2-5cm

grote kaliveldspaat-ovoïden. In tegenstelling tot de andere pyterlieten

bevat ‘Carmen Red’ relatief vaak ovoïden met een plagioklaasmantel.

Daarnaast vormt plagioklaas zelfstandige violetrode kristallen. Het

gesteente is mineralogisch gezien dikwijls een viborgitische pyterliet.

'Carmen Red' wordt in verschillende groeves gewonnen bij Virojoki. Iedere

groeve levert een eigen kwaliteit pyterliet vrijwel zonder kleurwisselingen.

Jaarlijks produceert men meer dan 6000 m³.

Pyterlieten en viborgieten worden in grote massieve blokken uit het rotsverband gebroken.	Massieve banken van pyterliet wisselen af met hetzelfde gesteente van veel mindere kwaliteit. Vaak zit dit vol kleine scheuren waardoor de breukgevoeligheid groot is en de weerbestendigheid slecht. De aanwezigheid van zeer gunstige,  horizontaal verlopende diaklazen (= natuurlijke breuken) laat de winning toe van grote formaten natuursteen.

'Baltic Red' is een bruin-rode pyterliet met grote ronde en hoekige

kaliveldspaateerstelingen. De ovoïden zijn tot 5cm groot en vaak

zonair gebouwd. De veldspaten zijn omgeven door talrijke donkere

rookkleurige kwartsen. Biotiet vormt verspreid in het gesteente vrij

grote aggregaten. Met de bruinrode kaliveldspaat contrasteren ze

sterk in kleur. Het gesteente wordt gewonnen bij Ruotila en Sippola,

gelegen in de buurt van Hamina aan de zuidoostkust van Finland.

Pyterliet van het type 'Carmen Red' wordt ook gebruikt voor keukenbladen en aanrechten. Het is een prachtig, levendig getekend, porfierisch gesteente met verspreid grote rondachtige kaliveldspaatovoïden.

'Eagle Red' is eveneens een pyterliet, maar is minder grootkorrelig

dan beide vorige typen. De kleur varieert van bruinachtig vleesrood

tot diep steenrood. De kaliveldspaten zijn onregelmatig rondachtig of

zelfs hoekig van vorm. Ze vormen weinig duidelijke ovoïden. Een ring

van plagioklaas is vrijwel altijd afwezig. De kwartsen zijn zeer talrijk

en donker grijsbruin van kleur. Samen met zwarte biotiet

contrasteren zij met de kaliveldspaat. Men wint het gesteente bij

Kotka aan de zuidkust.

Deze oude groeve bij Haikanvuori in Zuid-Finland heeft het merendeel van de pyterliet die in gebouwen in Sint Petersburg is toegepast, geleverd. Ook de pilaren van de St. Isaacs kathedraal komen hier vandaan.	De pilaren van de St. Isaacs kathedraal in Sint Petersburg in Rusland zijn van pyterliet uit Zuid-Finland. Van de 112 pilaren die de koepelkerk telt, zijn 48 maar liefst 17 meter hoog. Ze zijn elk uit één massief stuk pyterliet gehouwen.

'Karelia Red' tenslotte is weer een grootkorrelige pyterliet met relatief

grote (tot 5cm) ronde, vaak gezoneerde kaliveldspaat-ovoïden.

Daarnaast komen ook veel kleinere, onregelmatige tot rechthoekige

kaliveldspaten voor. De verspreid aanwezige ovoïden, soms met een

groenachtige plagioklaaszoom, geven het gesteente een porfierisch

karakter. Tussen de grote kaliveldspaten vormen kwarts, biotiet,

plagioklaas en kleinere kaliveldspaten kleine en grotere onregelmatig

begrensde opeenhopingen. De kleur van deze Pyterliet is diep

bruinrood. Het gesteente wordt gewonnen bij Ravijoki (Virolahti).