In de loop van de tijd is een flink aantal zwerfsteenrapakivi's gevonden die afwijken van de normale typen. Deze rapakivi's vertonen duidelijke tekenen van deformatie. Dat is bijzonder.
Rapakivi's zijn door hun overwegend rode kleur opvallende zwerfstenen. Alandrapakivi met zijn karakteristieke ringetjesstructuur is wel het bekendste type. Rapakivi's zijn afkomstig uit het noordoostelijke Oostzeegebied, Zuidwest-Finland, de Botnische Golf en Noord-Zweden. De gesteenten vormen te midden van het oudere grondgebergte kleine en grote massieven die het karakter hebben van 'eilanden'.
 |
 |
|
Alandrapakivi - Zwerfsteen van Gieten
Alandrapakivi is de bekendste zwerfsteenvertegenwoordiger uit de zeer gevariëerde familie van rapakivigranieten. Rapakivi’s zijn meest roodachtig van kleur, bovendien vertonen ze doorgaans geen enkel spoor van gesteentedeformatie zoals breukvorming, verscherving of vergruizing.
|
Pyterliet - Zwerfsteen van Gieten
Pyterlieten zijn bijzonder fraaie, grootkorrelige rapakivi’s zonder plagioklaasringen rond de veldspaten. De meeste zwerfsteenpyterlieten zijn afkomstig uit het kleine satellietmassief van Kökar, zuidoostelijk van Aland.
|
De rapakivivoorkomens in Scandinavië zijn niet gerelateerd aan gebergtevormende processen, in tegenstelling tot de gesteenten in hun directe omgeving. Rapakivigesteenten zijn nooit aan grootschalige (=regionale) metamorfose onderworpen geweest. Na hun vorming in het Precambrium ondergingen rapakivi's geen noemenswaardige deformatie.
 |
 |
|
Alandgraniet met seismische breuk - Verweerde zwerfsteen van Groningen
Tektonische spanningen in het moedergesteente zijn oorzaak dat het rapakivigebied van Aland - de leverancier van de meeste zwerfsteenrapakivi’s - doortrokken is van breuken. Deze breukverschijnselen komen we ook in zwerfstenen tegen. Deze tektonische of seismische breuken kunnen smal zijn, zoals op de foto, of veel breder. Regelmatig komen in zwerfstenen breukzones voor waarin het gesteente in de breukzone geheel of ten dele vergruisd of vermalen is.
|
Alandrapakivi met kwartsbreuk - Zwerfsteen van Exloo
Op Aland zijn de alandrapakivi’s meest bruinrood van kleur, behalve in de buurt van breukzones. Daar kleuren de gesteenten opvallend steenrood. De sterk rode kleur wordt veroorzaakt door ijzer (hematiet) dat in minieme hoeveelheden in kaliveldspaat is opgenomen. Bij zwerfsteenrapakivi’s met seismische of tektonische breuken zien we dit ook. De oorzaak van deze lokale roodkleuring is niet precies bekend. De steen op de foto vertoont een duidelijke, met witte kwarts opgevulde breuk. De opvulling, waarbij loodrecht op de breukwanden kleine kwartskristallen zijn gevormd, vond plaats in een waterig milieu.Tezamen vormen ze een witte kristallijne kwartsmassa. De vorming van kwartskristallen kon plaatsvinden omdat de druk in het gesteente iets groter was dan in de toen nog open breuk. In het gesteente opgeloste silica zette zich hierdoor als kleine kristallen op de breukwanden af.
|
 |
 |
|
Alandgraniet met tektonische breuken - Zwerfsteen van Risegard, Bornholm, Denemarken
Bij rapakivi's met tektonische of seismische breuken is het gesteente aan weerszijden van de breuken of de breukzone meestal opvallend rood gekleurd.
|
Alandgraniet met tektonische breuk - Zwerfsteen van Groningen
Ook in de bleek bruingele typen van deze graniet is in een zone aan weerszijden van de breuken sprake van dat het gesteente intensiever gekleurd is.
|
Toch deformatie?
Lange tijd gold onder zwerfsteenliefhebbers dat deformatieverschijnselen onder zwerfsteenrapakivi's niet voorkwamen. Werd een zodanige zwerfsteen gevonden, dan kon dat geen rapakivi zijn. Op het breukvlak zijn rapakivi's fris ogende, granietische gesteenten waarin de minerale bestanddelen goed van elkaar te onderscheiden zijn. Toch, en dat klinkt tegenstrijdig, zijn er in de loop van de tijd meermalen zwerfstenen gevonden deformatieverschijnselen, sommige zelfs zeer sterk. Dat in het laatste geval het uiterlijk van dergelijke rapakivi's afwijkt van wat als normaal wordt gezien, zal duidelijk zijn.
Uit veldwaarnemingen is gebleken dat de rapakivimassieven in Zweden en Finland in het verleden aan tektonische spanningen blootgesteld zijn geweest, zonder dat dit geleid heeft tot metamorfose. In de massieven zijn als gevolg van krachten in de aardkorst breuksystemen ontstaan. Op verschillende plaatsen in het rapakivigebied van Aland zijn gesteenten langs deze breuklijnen verplaatst. De gevolgen van deze tektonische spanningen waren seismische breuken, in mindere of meerdere mate verscherving tot en met totale verbrijzeling van de gesteenten. Dit soort verschijnselen noemt men kataklase en mylonitisering.
 |
 |
|
Alandrapakivi met seismische breuken - Zwerfsteen van Exloo.
Deze, aan de buitenzijde enigszins verweerde rapakivizwerfsteen toont een aantal zeer smalle breuken die min of meer parallel aan elkaar verlopen. De breuken ogen donker doordat ze opgevuld zijn met kwarts en hoogstwaarschijnlijk zwartgroene chloriet.
|
Alandrapakivi, detail vorige foto
Op de foto is de grote oranjekleurige kaliveldspaatovoïde, linksonder op de foto, doortrokken en begrensd door een aantal smalle breuken. Het gesteente is door zijn ringenstructuur te herkennen als Alandrapakivi. Delen van het gesteente zijn door tektonische druk enigszins verplaatst, waarbij lokaal minerale bestanddelen zijn opgelost. Dit veroorzaakt het enigszins rommelige, vlekkerige beeld in de steen.
|
 |
 |
|
Alandrapakivi met epidootbreuk - Zwerfsteen van Groningen
Opvallend aan deze zwerfsteen is de breukopvulling door fraai groen gekleurde kristallijne epidoot. Het epidoot in de breuk is doorspekt met witte en heldere kwarts. Epidoot in de omgeving van de seismische breuk kleurt zowel de vrije plagioklazen als hier en daar ook de plagioklaasringen om de ovoïden groen. Hierdoor wijkt deze zwerfsteen duidelijk af van het normale beeld van een Alandrapakivi. De vorming van epidoot in het gesteente is een hydrothermaal proces waarbij vooral plagioklaas wordt omgezet in epidoot en kwarts.
|
Alandrapakivi, detail van vorige foto
Het valt op dat het gesteente aan weerszijden van de breuk t.o.v. elkaar verschoven is. Dit wordt gedemonstreerd door de kaliveldspaatovoïde onderaan op de foto. De ovoïde wordt door de breuk afgesneden. Het afgesneden deel is aan de rechterzijde van de breuk niet aanwezig.
|
 |
 |
|
Alandrapakivi met kwartsbreuk en epidootzone - Zwerfsteen van Emmerschans
Aan deze zwerfsteen is goed te zien dat het gesteente aan weerszijden van de breuk niet alleen helderder rood van kleur is, maar ook dat in deze zone de plagioklaas in epidoot is omgezet. Dit geldt zowel voor de vrije plagioklazen als de plagioklaasmantels om de veldspaatovoïden. Ook is goed te zien dat het gesteente rechts van de zone met epidoot anders van kleur is en daar meer het normale beeld vertoont van een Ålandrapakivi.
|
Alandrapakivi, detail van vorige foto
De breuk in het gesteente is enigszins gecompliceerd van structuur. Door tektonische oorzaken is het rapakivigesteente gebroken, waarbij langs de breukranden vergruizing (mylonietisering) is opgetreden. Het hierbij gevormde gesteentemeel en -gruis is in een hydrothermaal milieu door de vorming van epidoot verkit. In de verkitte massa zijn her en der kleine rode, scherpkantige veldspaatfragmentjes te zien. Vermoedelijk is op een later tijdstip opnieuw een breuk ontstaan. Deze volgt de oudere breukzone. In deze nieuwe breuk is heldere kwarts afgezet.
|
geologisch onderzoek heeft duidelijk gemaakt dat in het rapakivigebied van Aland meerdere breuksystemen aanwezig zijn. Hoofdbreuken lopen door het hele massief. Op een aantal locaties zijn in het verleden in situ gedeformeerde rapakivigranieten waargenomen en ook bemonsterd. Aangezien de meerderheid van onze zwerfsteenrapakivi's afkomstig is uit het Alandgebied, zou het interessant zijn te zien of in ons land zwerfstenen van gedeformeerde rapakivi's te vinden zijn. Dit laatste wordt bevestigd door een flink aantal zwerfsteenvondsten.
 |
 |
|
Finse granietporfier - Zwerfsteen van Groningen.
De breuken in dit porfierische gesteente zijn gevuld met witte kwarts. In de breukzone rechts zijn een aantal scherpkantige gesteentefragmenten zichtbaar. Delen van het gesteente zijn als gevolg van tektonische spanningen verbrijzeld.
Finse granietporfier is afkomstig uit het kleine satellietmassief van Kökar, zuidoostelijk van Aland
|
Alandrapakivi - Zwerfsteen van Groningen.
Bij deze alandrapakivi is het gesteenteverband door tektonische spanningen vrijwel geheel verloren gegaan. De donkere lijnen op de foto geven de belangrijkste breuken aan, waarlangs delen van het gesteente tevens verplaatst zijn. Het rapakivigesteente is in een myloniet omgezet.
|
|
|
 |
|
Alandrapakivi met breuken - Zwerfsteen van Emmerschan.s
De steenrood gekleurde rapakivi bezit bovenaan een paar smalle, met groene epidoot gevulde seismische breuken. Duidelijker is de breukzone onderaan op de foto. Bij het doorslaan van de vuile zwerfsteen is deze hierlangs gebroken. De centimeterbrede breuk bestaat uit een verkitte, mylonietische massa kwarts- en kleine veldspaatfragmentjes. Deze liggen ingebed in een zeer fijnkorrelige matrix van grijsgroene epidoot.
|
Alandrapakivi, detail van vorige foto.
De mylonietisering van het rapakivigesteente langs de breuk vond plaats bij hoge druk. Hierbij werden de minerale bestanddelen volkomen verbrijzeld. Maar niet alleen dat. Statische druk alleen was waarschijnlijk niet voldoende. Hoogstwaarschijnlijk was tegelijkertijd sprake van verplaatsing van gesteentedelen langs de breuk. De mechanische belasting die daarbij optrad moet bijzonder groot zijn geweest, waarbij het gesteente fijngemalen werd.
|
 |
 |
|
Granofierische ragundagraniet (porfierisch type) - Zwerfsteen van Exloo.
Deze rode rapakivigraniet is doortrokken met een groot aantal onregelmatige, met kwarts opgevulde breuken en rekspleten. Na het ontstaan hiervan bleven deze open. Uit waterige oplossingen kristalliseerde vervolgens kwarts op de wanden van de breuken. Lichtbreking in de kwartsopvulling veroorzaakt de witte kleur van de breuken. De licht groenachtig-gele vlekken in de steen zijn omgezette veldspaten, waarin epidoot een rol speelt.
|
Granofierische ragundagraniet, detail van vorige foto.
Eén van de rekspleten is niet geheel door kwarts opgevuld. In de nog open ruimte is een aantal kleine, idiomorfe kwartskristallen zichtbaar. Verder valt op dat de kwartskristallen op doorsnede gezoneerd zijn. Het kristalliseren ervan is blijkbaar in fasen gebeurd, afhankelijk als dit was van de aanwezigheid van opgeloste silica. De structuur van vergroeide kwartskristallen lijkt op dat van kappenkwarts.
|
Roodkleuring
Een opmerkelijk verschijnsel is dat de gesteenten op Aland langs breukzones vaak (intensief) rood gekleurd zijn. het kenmerkende bruinrood van veel Alandgesteenten verandert op die plaatsen in (helder) steenrood. de roodkleuring doet zich meermalen voor in een zone van enige meters breedte aan weerszijden van breuken. Ongetwijfeld is dit een van de oorzaken waardoor zwerfsteenverzmelaars deze steenrode zwerfsteenrapakivi's abusievelijk aanzien voor vertegenwoordigers uit andere rapakivigebieden in Noord-Zweden. Steenrood gekleurde zwerfsteentypen houdt men niet zelden voor Rödörapakivi's of, als ze ook nog groene epidoot bevatten, voor rapakivi's uit de Botnische Golf.
 |
 |
|
Alandrapakivi met groene epidoot - Zwerfsteen van Haddorf (Dld)
In het steenrode rapakivigesteente valt op hoe sterk de plagioklaas hydrothermaal is omgezet in groene epidoot. Zowel de vrije plagioklazen als de plagioklaasmantels zijn groen gekleurd. Hoewel nergens in de steen iets van breuken is te bespeuren, kunnen we er zeker van zijn dat deze zwerfsteen afkomstig is uit de directe omgeving van een breukzone.
|
Alandrapakivi met epidoot - Zwerfsteen van Emmerschans
In het rapakivimassief van Aland neemt de eigenlijke Alandrapakvi een belangrijke plaats in. Op veel plaatsen is dit type het bepalende gesteente. Bij Geta op Aland, is de Alandrapakivi epidoothoudend en tevens opvallend rood gekleurd. De aanwezigheid van epidoot houdt verband met de roodkleuring van het gesteente, ook zonder dat tektoniek een rol bij heeft gespeeld. Epidoot komt voor in kleine en iets grotere nesten, waarbij het mineraal stralige aggregaten vormt.
|
In veel gevallen beperken de deformatieverschijnselen zich tot enkelvoudige seismische breuken. Zwerfstenen hiervan komen het meest voor. De breedte van de breuken wisselt, maar bedraagt doorgaans niet meer dan een centimeter. De opvulling van de breuken bestaat meestal uit witte kwarts, met in enkele gevallen kleine holten waarin kleine heldere kwartskristallen zitten of spiegelende kristalvlakjes.
In enkele gevallen bestaat de breukvulling uit groene epidoot, waarbij de vrije plagioklazen en de plagioklaasmantels van de kaliveldspaten in de omgeving van de breuk eveneens zijn omgezet in groene epidoot. Het aanzien van dergelijk rood met groen gekleurde alandrapakivi's doet op het eerste gezicht vreemd aan.
 |
 |
|
Alandgranietporfier met seismische breuken - Zwerfsteen van Gieten
Opvallend aan het porfierische gesteente zijn vooral de rondachtige grijsblauwe kwartsen, de donkere vlekken en de eveneens rondachtige, diep oranjekleurige eerstelingen van kaliveldspaat. In het gesteente zijn een paar smalle seismische breuken zichtbaar, die gevuld zijn met kwarts en/of epidoot. Het rode gesteente met zijn intensief gekleurde veldspaateerstelingen vertoont overeenkomsten met Rödörapakivi’s. Dat het hier waarschijnlijk om een zwerfsteen uit het Alandgebied gaat, blijkt uit de grijsblauwe en rookkleurige kwartseerstelingen, die omgeven zijn door een donkere zoom van chloriet.
|
Alandrapakivi met seismische breuken - Zwerfsteen van Gieten
Dit is een vergelijkbaar dieprood gekleurde rapakivi, die zijn kleur dankt aan het tektonische proces dat in het gesteente een paar smalle, met kwarts en epidoot opgevulde scheuren achterliet. Dergelijke roodgekleurde rapakivi’s worden door veel zwerfsteenverzamelaars aangezien voor Rödörapakivi’s, vooral als de breuken afwezig zijn.
|
Mylonieten en breccies
Bij sommiger gedeformeerde rapakivi's is zelfs sprake van mylonitisering. Dit is een vergevorderde vorm van kataklase, waarbij het gesteente totaal verbrijzeld en deels geheel vermalen is. Gruis en gesteentemeel ontstonden doordat het gesteente aan weerszijden van de breukzone onder hoge druk langs elkaar geschoven is. De minerale bestanddelen van het gesteente zijn hierbij bezweken en vervolgens tot gesteentemeel vermalen. Het fijngemalen gesteente is naderhand door hydrothermale invloeden gerekristalliseerd tot een dichte, vaak grijsgroene, pistachegroene of zelfs blauwgroene epidootmassa, die doorspekt is met kleine fragmentjes kwarts en rode kaliveldspaat. Mylonietische zwerfsteenrapakivi's zijn verschillende malen gevonden.
Breccies
Zwerfsteenrapakivi's waarbij sprake is van verscherving zijn zeldzamer. Gevonden zwerfstenen bestaan uit een groot aantal in grootte van elkaar verschillende, hoekige gesteentefragmenten, die door een meest zeer fijnkorrelige roodachtige tussenmassa verkit zijn. Ook zijn zwerfstenen gevonden waarin de gesteentefragmenten ingebed liggen in een matrix van grijswitte kwarts
 |
 |
|
Alandrapakivi - Zwerfsteen van het Hoge Veld, Norg.
Deformatie heeft niet alleen de rode kleur van dezea
landrapakivi veroorzaakt, het lichtgroene deel linksboven op de foto is door tektonische oorzaken volkomen vermalen en door secundaire groene epidoot verkit. In de verkitte massa zijn talloze kleine, rode veldspaatfragmentjes zichtbaar.
|
Idem. detail |
 |
 |
|
Alandrapakivi, gemylonietiseerd - Ellertshaar (Dr.).
De foto toont een vergaand gemylonitiseerde rapakivigraniet. Van links naar rechts over het midden van de bleekverweerde steen is een brede band zichtbaar, waarin het gesteente geheel vermalen en deels verbrokkeld is.
|
Alandrapakivi, gepolijst oppervlak van dezelfde zwerfsteen.
Nog duidelijker dan aan het verweerde oppervlak valt aan het zaagoppervlak op hoe sterk het rapakivigesteente gebroken en tektonisch vermalen is. Het gesteente boven en onder de mylonietische zone lijkt op het eerste gezicht weinig veranderd, maar ook hier zijn talrijke breuken zichtbaar en is sprake van verbrokkeling.
|
Meteorietinslag?
De vorming van breccieuze rapakivi's zal voornamelijk te danken zijn aan tektonische processen. Toch kan niet worden uitgesloten dat sommige zwerfstenen een andere ontstaanswijze hebben. Deze zwerfstenen zouden afkomstig kunnen zijn uit een gebied op Aland, dat in het verleden getroffen is door de inslag van een grote meteoriet.
Van het grote, vrijwel geheel door land omsloten Lumparen meer op het hoofdeiland van Aland neemt men aan dat deze de plaats markeert, waar in het Precambrium een grote meteoriet is ingeslagen. De inslag van een dergelijk stuk ruimtepuin veroorzaakt een enorme ravage, waarbij afhankelijk van de grootte van de meteoriet een grote inslagkrater gevormd wordt. Het onderliggende gesteente verdampt bij de inslag ogenblikkelijk. Op iets grotere diepte smelt het rapakivigesteente op en nog dieper ontstaan inslagbreccies, gesteenten waarin de rapakivigraniet totaal verbrijzeld is. Het is niet uitgesloten dat enkele gevonden zwerfsteenbreccies uit dit gebied op Aland afkomstig zijn.
 |
 |
|
Pyterlietbreccie - Zwerfsteen van Exloo.
De foto toont een rapakivigraniet die op het linker bovendeel na totaal verscherfd is. De hoekige gesteentefragmenten zijn ingebed in een donkerbruine, zeer fijnkorrelige gesteentemassa. Opvallend is dat de verscherving zonder enige voorkeursrichting door de veldspaten en de kwartsen is gegaan. Een en ander wijst in de richting van plotseling mechanisch geweld, misschien wel als gevolg van de inslag van een meteoriet, waar in de hoofdtekst op gewezen wordt.
|
Granofierische Alandgranietbreccie - Zwerfsteen van Emmerschans
In deze zwerfsteen is eveneens sprake van verscherving, vooral zichtbaar in de linker helft van de steen. De talrijke hoekige gesteentefragmenten liggen geïsoleerd van elkaar ingebed in een vulmassa van grofkorrelige kwarts. Meer naar rechts lijkt het gesteenteverband meer intact te zijn gebleven. Wel zijn hier relatief brede breuken zichtbaar, die gevuld zijn met grofkristallijne kwarts.
|
 |
 |
|
Rapakivibreccie - Zwerfsteen van Gieten.
Deze zwerfsteen maakt de indruk van een inslagbreccie ofwel een impactiet. In de fijnkorrelige grijsbruine grondmassa komen sliertachtige inhomogeniteiten voor naast een aantal grillig gevormde gaatjes en holten. Te midden van een groot aantal gesteentesplinters verraden de grote oranjerode vlekken dat we bij deze zwerfsteen met een rapakivi te maken hebben. Het hoekige fragment is een idiomorfe kaliveldspaateersteling. Er zijn insluitsels van donkere mineralen en kleine kwartsjes in aanwezig. Het ronde fragment rechts onderaan is een kaliveldspaatovoïde.
|
Rapakivigranietbreccie - Zwerfsteen van Haddorf (Dld.).
Ook bij deze zwerfsteen is sprake van totale verbrijzeling, waarbij een groot aantal hoekige fragmenten is ontstaan. Ze liggen groot en klein zeer dicht opeen en zijn verkit door een fijnkorrelige, roodbruine massa. Epidoot is niet aanwezig. In de veldspaatfragmenten komen hier en daar micropegmatiet en donkere insluitsels voor. De lichtgrijze vlekjes in het gesteente zijn kwartsfragmenten.
|
 |
 |
|
Mylonietische alandrapakivi - Zwerfsteen van Groningen
Bij deze zwerfsteen is het oorspronkelijke gesteenteverband geheel verloren gegaan. De grote oranjerode vlekken in het gesteente zijn min of meer heel gebleven kaliveldspaatovoïden. In de ovoïden is aan de randen hier en daar micropegmatiet aanwezig. Verder is in het sterk breccieuze gesteente een aantal blauwgrijze eivormige kwartseerstelingen aanwezig. Het gesteente heeft op sommige plaatsen een enigszins inhomogeen, sliertig karakter.
|
Mylonietische alandrapakivi, detail van vorige foto
Op de foto valt op hoezeer het gesteente in talloze kleine fragmenten opgebroken is. Ook is op de foto het onregelmatige, sliertige karakter iets duidelijker te zien. Mogelijk hebben we hier ook te maken met een inslagbreccie.
|
Herkomst van de zwerfstenen
Vondsten van zwerfsteenrapakivi's met deformatieverschijnselen zijn vrijwel zonder uitzondering afkomstig uit het rapakivigebied van Aland. De enkele uitzonderingen betreffen vondsten van twee porfierische biotietrapakivi's en een finse granietporfier, alle afkomstig van het satellietmassief van Kökar, zuidoostelijk van Aland. De finse granietporfier toont een aantal grillig verlopende, met witte kwarts opgevulde breuken. de roseachtig oranjegeel gekleurde, grootkorrelige biotietrapakivi bezit een enkele centimeters brede zone waarinin het gesteente vermalen is. Het veldspaat-kwartsmengsel bezit een typische, enigszins gebande mortelstructuur.
Dat zwerfstenen van gedeformeerde rapakivi's tot dusver weinig door zwerfsteenverzamelaars gemeld worden, heeft waarschijnlijk te maken met het minder aantrekkelijke en soms nietszeggende uiterlijk van deze zwerfstenen. Men vindt ze vaak te lelijk om mee te nemen of ze worden eenvoudig niet opgemerkt.
 |
 |
|
Rapakivigraniet van Kökar met mortelstructuur - Zwerfsteen van Emmerschans.
De onderste helft van de grootkorrelige graniet is direct te herkennen als een rapakivigraniet afkomstig uit het kleine satellietmassief van Kökar, zuidoostelijk van Åland. De bovenste helft van de steen is sterk gedeformeerd. De minerale bestanddelen in dit gedeelte van de zwerfsteen zijn op wat kwartsbrokjes en veldspaatfragmenten na door tektonische oorzaken suikerkorrelig vergruisd tot een suikerkorrelige massa die in de zwerfsteenkunde gewoonlijk als ‘mortelstructuur’ wordt aangeduid.
|
Rapakivigraniet van Kökar met mortelstructuur- Zwerfsteen van Groningen.
In deze zwerfsteenrapakivi met zijn fraaie blauw gezoneerde kwartseerstelingen loopt over het midden een ietwat olivijnkleurige, vaag begrensde zone. De mineralen van de graniet zijn hier voor een belangrijk deel vergruisd tot een mortelstructuur.
|
 |
|
Rapakivigraniet van Kökar met mortelstructuur, detail van vorige foto.
De zone met mortelstructuur loopt van boven naar beneden en wordt begrensd door een aantal groepjes grove kwartsen. Hier en daar zijn tussen de suikerkorrelige massa grotere kwarts-, biotiet- en veldspaatfragmenten zichtbaar. De olivijnkleurige partijtjes bestaan uit vergruisde kwarts. Ze zijn secundair gekleurd.
|