Wat voor hoornblende geldt, gaat ook op voor augiet. In de zwerfsteengeologie wordt augiet ook gebruikt als verzamelnaam voor een aantal soorten pyroxeen. Voor de zwerfsteenverzamelaar is het vrijwel onmogelijk om de verschillende soorten uit elkaar te houden. En dat niet alleen, het onderscheid tussen hoornblende en augiet is op zich al moeilijk genoeg.

Augietkristal in fonoliet - Schima, Bohemen, Tsjechië.   Zo fraai kristallografisch begrensd zullen wij in onze zwerfstenen nooit augieten tegen komen. In tegenstelling tot hoornblende vormt augiet veel meer gedrongen kristallen.

In tegenstelling tot hoornblende is augiet wel een geldig, bestaand

mineraal. Het is diepzwart, vormt gedrongen zeskantige kristallen en

komt in basische magmatische gesteenten veel voor.

Diabaas - Zwerfsteen van Neuenkirchen (Dld.). Zweedse diabazen zijn ondanks hun geologisch hoge ouderdom vaak opmerkelijk fris. Het karakteristieke hakerige patroon van in elkaar grijpende lijstvormige plagioklaaskristallen is kenmerkend voor veel zogenoemde 'Asbydiabazen'. De ruimten tussen de plagioklazen zijn opgevuld met zwarte augiet.	Diabaas - zwerfsteen van Järso, Aland, Finland. De zwarte augiet vormt opvallend hoekige aggregaten die de ruimten tussen de plagioklaas opvullen.

Op het breukvlak of op het gepolijste oppervlak vormen augieten

vierhoeken, zeshoeken en achthoeken, afhankelijk van de hoek

waaronder de kristallen zijn gebroken of aangesneden. Augiet verschilt

van hoornblende doordat het dikwijls onduidelijk splijt. Vaak zijn de

splijtvlakken onregelmatig brokkelig. Indien wel splijtvlakken te zien

zijn, dan maken ze een hoek van 90 graden met elkaar.
 

Bovendien zijn de splijtreten van augiet onderbroken, in hoornblende

niet. Daar lopen ze door over het hele kristal. De ietwat vezelige

structuur van hoornblende is hieraan te danken. Fraaie idiomorfe

kristallen van augiet komen we tegen in basalten en verwante gesteenten.

Vooral onder de Permische paleobasalten uit het Oslo-gebied komen

soms typen voor met prachtig gevormde zwarte kristallen van augiet.

Augietporfier - Zwerfsteen van Ees (Dr.). In zwerfstenen is het bijzonder moeilijk om met de loep of zelfs met een binoculair augiet van hoornblende te onderscheiden.	Augietporfierische Oslobasalt met opgevulde gasholten - Zwerfsteen van Werpeloh (Dld.). De zwarte pitten in het gesteente zijn aan hun gedrongen vorm als augiet te herkennen.

Bij zwerfstenen geldt het ezelsbrugje dat kwarts en augiet ‘vijanden’

van elkaar zijn. De aanwezigheid van de een sluit de ander uit. Toch

gaat dit niet altijd op. Uitzonderingen bevestigen ook hier de regel.

Ekeriet, een gidsgesteente uit het Oslogebied in Zuid-Noorwegen,

bevat naast veel kwarts ook augiet in de vorm van zwartgroene

aegerien. Mooiere en grotere aegerienkristallen zijn te vinden in de

kwartsvrije tinguaiet van Dalarne, een typisch groenblauw gekleurd

ganggesteente uit de provincie Dalarne in Zweden. Tinguaiet is als

zwerfsteen in Nederland zeldzaam. In Sleeswijk-Holstein (Dld.) en

langs de kusten van de Oostzee en in Zuid-Denemarken kom je dit

gesteente vaker tegen.
 

Tinguaiet van Dalarne - Zwerfsteen van Malente (Dld.). Tinguaieten komen als zwerfsteen in Nederland weinig voor. Het zijn fonolietische ganggesteenten met opvallend veel dunne, evenwijdig gerangschikte naalden van groenzwarte aegerien. Aegerien is een augietsoort of beter gezegd een pyroxeen die o.m. vaak voorkomt in Oslo-gesteenten (ekeriet, grorudiet enz.)	Detail van vorige foto. De dunne aegerienkristallen tonen vaak op breukvlakken van het gesteente hardglanzende kristalvlakken. De witachtige vlekjes zijn kristallen van veldspaat en nefelien. De aanwezigheid van nefelien maakt dat deze gesteenten nooit vrije kwarts bezitten. Beide mineralen sluiten elkaar uit.

Augiet is voornamelijk beperkt tot basische en ultrabasische gesteenten

en komt veel in vulkanieten voor. In de meeste zwerfsteenboeken

lees je dat augiet een belangrijk bestanddeel is in gabbro’s. Dat mag

in een aantal gevallen zo zijn, in de meeste, miljarden jaren oude,

gabbro’s van het Baltisch schild in Scandinavië zijn augieten omgezet in vezelige

oeraliet, een amfiboolsoort. Gabbro’s met dit mineraal zijn op het

breukvlak zwartgroen. De verweerde buitenkant van de zwerfstenen

kleurt dikwijls groen of groengrijs. Een belangrijk hulpmiddel bij de

herkenning van oeraliet is de splijting van het mineraal. In zwerfstenen

ogen de breukvlakken vezelig en bezitten de splijtvlakken een metalige

glans.

Eclogiet - Almenningen, Nordfjord, Noorwegen Zo fraai gekleurd zullen wij van dit gesteente nooit zwerfstenen tegen komen. 'Onze' eclogieten zijn allemaal retro-eclogieten, waarin de karakteristieke groene pyroxeen (omfaciet) omgezet is in amfibool en andere mineralen. Eclogiet bevat naast groene omfaciet en rode granaat vaak ook enige kwarts.

Terug.