Dit is een roodbruine zandige keileem die net als het voorgaande
type door verwering en uitloging ontkalkt is. De kalkhoudende
variant is de Nieuweschootkeileem. Het zwerfsteengezelschap in de
Emmenkeileem is extreem oostbaltisch van samenstelling. Zwerfstenen
uit Midden- en Zuid-Zweden ontbreken volledig. Ook bevat dit keileemtype
veel meer zwerfstenen dan de Assenkeileem, vaak wel in de verhouding
10:1.
Opvallend is het te verwaarlozen percentage vuursteen. Onder het
grovere materiaal ontbreekt vuursteen vrijwel volledig, in de fijngrindfractie
3-5 mm komen enkele kleine vuursteensplinters voor. Waarschijnlijk gaat
het hierbij niet om Krijtvuursteen, maar betreft het materiaal van
Ordovicische oorsprong, dat afkomstig is uit kalksteenafzettingen in de
oostelijke Oostzee en de zuidelijke Botnische Golf. Verkiezelings-
verschijnselen in de kalksteenafzetttingen daar zijn niet ongewoon.
Het voorkomen van de vuursteenarme Emmenkeileem is in Noord- en
Oost-Drenthe gekoppeld aan dat van het Assen-type. Deze laatste
vormt op de zandruggen doorgaans de onderste keileem. De Emmenkeileem
ligt daar boven op, met name op de hoogste delen van de ruggen.
![]() |
![]() |
Profiel met twee keileemtypen op de centrale Hondsrug bij Gieten (Dr.).
De bovenste helft wordt ingenomen door de zwerfsteenrijke Emmenkeileem. Hierin is een lens van smeltwaterzand aanwezig. De vuursteenhoudende Assenkeileem vormt de onderste helft. Beide keilemen zijn door verwering kalkloos. De Assenkeileem is een grondmorene, de Emmenkeileem is een uitsmeltingskeileem (melt-out till).
|
Detail van vorige foto. De streeplijn geeft de scheiding aan tussen de vuursteenrijke Assenkeileem (onder, met links een vuursteentje) en de grind- en zwerfsteenrijke bovenliggende Emmenkeileem - Gieten (Dr.). |
![]() |
![]() |
De oostbaltische Emmenkeileem is rijk aan zwerfstenen. - Gieten (Dr.) |
Vrij gegraven keileemoppervlak met veel rapakivizwerfstenen. Deze zijn voor het grootste deel afkomstig uit de Emmenkeileem - Emmerschans (Dr.). |