Over sedimentaire zwerfstenen kunnen we kort zijn. Onder noordelijke zwerfstenen zijn deze bijzonder talrijk, maar vergeleken met de twee vorige categorieën, zijn ze soortenarm.
Veruit het talrijkst zijn zandstenen. Ze verschillen van elkaar in kleur en
grofheid en zijn vaak gelaagd. Boven een bepaalde korrelgrootte (> 2mm)
gaan zandstenen over in conglomeraat. Aan de andere kant van
de reeks gaat zandsteen over in fijnkorrelige siltsteen en
vervolgens in zandige kleisteen.
![]() |
Zwerfstenen van zandsteen zijn ondanks hun zeer eenvoudige samenstelling, zeer variabel in kleur en korreling. |
Zwerfstenen van kleisteen komen nauwelijks voor. Ze zijn te zacht
en ook te gevoelig voor verwering. Siltstenen zijn iets algemener,
maar stellen qua aantal ook weinig voor. Hetzelfde geldt ook
voor conglomeraten.
Kalkstenen komen als zwerfsteen lokaal veel voor. Op de noordelijke
Hondsrug, tussen Haren en het Noorderstation in Groningen zitten
ze bij miljoenen in de keileem. Ook in de keileem bij Gieten en onlangs nog in Emmen kwamen
ze erg veel voor. Ze zijn meestal van Ordovicische en Silurische
ouderdom. Dikwijls bevatten ze fraaie fossielen. De kleur van deze kalkstenen is wit,
grijs, geelachtig of groenachtig-grijs.
![]() |
![]() |
![]() |
Silurische kalksteen - Zwerfsteen van Gieten (Dr.) | Silurische grijsgroene beyrichiënkalk - Zwerfsteen van Gieten (Dr.). | Silurische stromatoporenkalk met oplossingskarren - Gieten (Dr.). |
Vuursteen is ook een afzettingsgesteente, al vormt het geen
rotsen of bergen. Het komt voor als knollen, pijpen en
plaatvormige lichamen in wit krijtgesteente. Vuursteen is een
zogenoemd concretionair gesteente. De brosheid ervan is de reden dat we
vuursteen in de meeste gevallen als kleiner of groter fragment
tussen andere stenen aantreffen. Vuursteen is door zijn
ongevoeligheid voor chemische verwering onder noordelijke
zwerfstenen buitengewoon talrijk.
Overzicht van veel gevonden sedimentaire zwerfstenen
Zandstenen
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Kalkstenen
![]() |
Vuurstenen
![]() |
![]() |
![]() |